Eisenprogramma

1. Het actief bestrijden van discriminatie en racisme

Racisme is een misdrijf, een overheid mag dat dus niet ongestraft laten. Ook leidt racisme bij het aanwerven en op het werk tot discriminatie, uitsluiting en armoede. Tal van kwaliteiten blijven onbenut.

Concrete voorstellen aan de overheid:

1.1. Voer een proactief antidiscriminatiebeleid in plaats van enkel te reageren op meldingen en klachten.  

• Schep een juridisch kader dat toelaat om via praktijktesten een vermoeden van discriminatie hard te maken of uit te sluiten.
• Schep ook een juridisch kader voor andere instrumenten om discriminatie te bewijzen of te weerleggen: statistische informatie, geaggregeerde gedragstesten, mysteryshopping, enz.
• Breid de onderzoeksbevoegdheden en instrumenten van handhavingsinstellingen uit om discriminatie te bestrijden.

1.2. Voer een effectief beleid dat leidt tot sanctionering door:

• meer doelgerichte campagnes te organiseren om slachtoffers en getuigen te informeren over hun rechten en hen te sensibiliseren om discriminatie te melden.
• discriminatiemeldingen van private en publieke meldpunten samen te brengen in een uniform registratiesysteem en te zorgen voor een goede opvolging.
• te zorgen voor een goede nazorg voor de melder.
• bij alle handhavingsinstanties een referentiepersoon aan te stellen die bevoegd is voor de opvolging en behandeling van discriminatieklachten.
• een meldingsplicht voor alle personen die in een professionele context weet hebben van vragen en handelingen van racistische of discriminatoire aard.  Bijvoorbeeld: een consulent van een uitzendkantoor die van een klant de vraag krijgt om geen werknemers met een migratieachtergrond te selecteren.  Of een hulp- of dienstverlener die van een cliënt of klant te horen krijgt dat hij of zij het slachtoffer is geweest van een discriminatoire handeling. De meldingsplicht geldt niet voor hulpverleners die van hun cliënten opmerkingen van racistische of discriminatoire aard te horen krijgen.
• een beschermend statuut voor klokkenluiders die discriminatie binnen en door hun eigen organisatie willen melden bij de bevoegde instanties. Dat zorgt ervoor dat melders niet geïntimideerd, gesanctioneerd of ontslagen worden.
• op periodieke basis meldingen en de opvolging ervan te rapporteren en te publiceren.

1.3. Laat het dragen van levensbeschouwelijke, filosofische en religieuze tekenen toe bij werknemers.

2. Het afdwingen van evenredige arbeidsdeelname

Voor alle functies en op alle functieniveaus moeten mensen met een migratieachtergrond evenredig aan het werk. De overheid sluit daarvoor resultaatsverbintenissen af en bouwt sociale en diversiteitsclausules in met afdwingbare streefcijfers voor overheidsopdrachten en subsidies.

Concrete voorstellen aan de overheid:

2.1. Schakel over van een vrijblijvende inspannings- naar een resultaatsfinanciering.

2.2. Voer verplichte diversiteitsplannen in voor alle overheden, voor alle instellingen van openbaar nut en voor alle overheidsbedrijven, die leiden tot een concrete instroom en doorstroom van mensen met een migratieachtergrond.

2.3. Voer sociale en diversiteitsclausules met bindende streefcijfers in bij alle bedrijven en organisaties die voor de overheid werken of subsidies ontvangen.

2.4. Ga over tot positieve acties die leiden tot meer etnisch-culturele diversiteit.

2.5. Werk drempels weg die leiden tot indirecte discriminatie en evenredige arbeidsdeelname verhinderen.

Enkele voorbeelden (niet beperkend): 

• Werk zoveel mogelijk onnodige of onaangepaste taal- en cultureel bepaalde criteria weg in vacatures, functiebeschrijvingen, sollicitatieproeven, enz.
• Honoreer zoveel mogelijk de  competenties op basis van verworven kennis of ervaring (Erkenning van verworven kwalificaties (EVK) en competenties (EVC)).
• Hou - voor nieuwkomers - rekening met competenties op basis van buitenlandse diploma’s die (voorlopig) nog niet in België erkend zijn.
• Stem sollicitatieprocedures af op de verschillende doelgroepen en in functie van de job, bijvoorbeeld  door voor bepaalde doelgroepen meer op praktijk gerichte testen te organiseren in plaats van theorietesten, door geen sollicitatiebrief te vragen bij arbeidersjobs en door rekening te houden met de digitale kloof bij sommige doelgroepen.

2.6. De VDAB werkt een verbeterde doelgroepgerichte en integrale loopbaanbegeleiding uit voor alle werkzoekenden met een migratieachtergrond (kort- en langgeschoolden, oudkomers en nieuwkomers).

Enkele voorbeelden (niet beperkend):

• Maak gebruik van bestaande best practices.
• Verhoog het aantal werkwinkels.
• Organiseer voorbereidende trajecten voor selectieproeven die laagdrempelig zijn voor alle doelgroepen en speel daarbij kort op de bal.
• Stem opleidingen zo goed  mogelijk af op de noden van de arbeidsmarkt én op de noden van de doelgroepen.
• Werk de wachtlijsten van beroepsopleidingen weg. Dat kan door meer middelen vrij te geven vanuit de overheid, maar ook door te sleutelen aan het opleidingssysteem. Zorg voor korte en intensieve praktijkgerichte  opleidingen en voor (meer) stages bij bedrijven.
• Zet meer in op werkplekleren voor alle doelgroepen en in het bijzonder voor een  verbeterde combinatie van werken en de taal leren voor nieuwkomers.

​Meten is weten.

2.7. Maak als overheid gebruik van het systeem van socio-economische monitoring om de  evenredige arbeidsdeelname op de arbeidsmarkt (op sector- en bedrijfsniveau) in kaart te brengen, op te volgen en waar nodig bij te sturen.

2.8. Voer een grondige evaluatie en analyse uit van de getroffen beleidsmaatregelen